Thuthak (News)

Friday, July 1, 2011

PASIAN LUNGTUAK NASEP

Mihingte lungtuak a nasep nuamin manpha a, i nasepsakte’ lungtuaklohna banga sepsak pen anuam het lo ahi hi. Tua hi a, Pasian lungtuaka nasepna pen mihingte lungtuak a nasep sangin manphazaw a, leitung nuntak sung dingin thupha, leh sih khit cianga tawntung nuntakna hong pia thei ahih manin, Pasian lungtuak nasepna in bangte hi hiam cih kanhuai mahmah hi. Tua ahih manin, Pasian lungtuak nasep bangte hi hiam? Cih tawmkhat kikum dih ni :

1. Mission nasep : 
“Mission” cih pen ‘Lungdamna Thu tangko’ ci ziau leng kikhial lua lawmlawm lo ding hi. Pasian in Eden huanah mite a koih laiin, mite in singgah nekloh ding a nekna uh hanga Pasian a buksanna uh panin Pasian in a mangthang mite zon kipan hi (Pian. 3:9). “Mission nasep a pan Pasian hi”, ci leng kikhial lo ding hi. Tua banah a si ding leitung mite hong gumkhia dingin a Tapa Topa Jesu Khris leitungah hong sawl hi.

Lungdamna thu a thei nailote kiangah hilh nasepna pen a manpha mahmah nasepna hi a, Pawlpi a omna hang zong ahi hi. Jesu in nungzuite kiangah, leitung mun khempeuhah vak kawikawi a, mi khempeuh tungah Lungdamna Thu puak dingin vaikhak hi (Mat 28:19, Marka 16:15, Sawl. 1:8). Mission nasem dingin a kuankhia (missionary) leh a panpihte (supporters) a om kisam hi. Mission nasem a kuankhia missionaryte in Pasian a thei nailote kiangah Pasian thu hilhin, mual leh guam kan tanin, thosi thovai lakah, gal le sa lakah zong Pasian adingin na sem ahih manin Pasian in thupha pia-in, a nasep gah (result) hoihin, lawhcing uh hi. America gam pekpan Zogam mualdawnah mission nasepna hangin gup-ngahmi khangin, a thei nailo mite in Pasian theihlawh a, khalam leh pumpi khantohna kingah lawh hi. Tua thupha hong tunte innkuan pen tuni ciang dong “Sangmangte Innkuan”ciin ki-it, kingai, kithupi-ngaihsut mahmah hi.

Tua missionaryte nasep theih nadingin thungetna leh sum tawh a panpih a om kul a, a sai dingin kipawlna/Pawlpi a om kul hi. A kuankhiate kipiakzawhna a thupi mahmah banah, a panpihte in zong Pasian tungpan a kipiakna zahzah un thupha ngah hi.

Mite in mission nasepna pen, “Pasian lungtuak nasepna hi”, cih na phawk mahmah uh hi. C. H. Spurgeon in, “Satan nasepna lakah a lawhcing pen in piangthak te’n kha mangthang vei lo a, vai dang a buaipih uh ahi hi,” ci a, Oswald J. Smith in, “Pawlpi cidamlote damsak theih nading zatui hoih penin mission nasep ahi hi”, na ci hi. Tua hi a, Pasian in hoih a sak nasepna ahih manin vangnei-in, muibunin, Pawlpi cidamna zong ahi hi.

Tuhun ciangin Pawlpi hatna pen Headquarters hoih leh hoihloh, nasem tam leh tawm, pawlpi members tam leh tamloh lamah kiteh masa lo a, Pasian lungtuak Mission nasepna-ah a dinmun (strength) uh ki-en zaw hi.

2. Thungetna : 
Thungetna pen nasep lian khat hi. Pasian tawh kihona leh deih ngetna hi. Vang nei-in manpha hi. Mathai 7:7 sungah, “Ngen un na nget uh leh hong pia ding hi” ci a, Ama tungah i ngetna pen Ama lungtuak sepna ahi hi. America gam pen ‘thungetna tawh a kiphutkhia gam’ kici a, tua mah bangin a gam zong nuamin, kilemna leh daihna om a, mipite zong pil hi. “USAte Upadi (constitution) pen thungetna tawh a kibawl hi”, kici hi. Tua banga a kibawl pen a kibawlna a sawt mahmah hangin tu hun ciang dong leitungah Upadi hoihpente lakah khat ahi hi. Yonggi Cho, Yoida Full Gospel Church, Seol, S. Korea phuankhiapa in “Pawlpi khantohna ding leh khanlawh nading thupha kong honna tawhtang (key) pen thungetna ahi hi” ci hi. John Wesley in, “Thungetna pen Pawlpi sumgum/gamh manpha pen ahi hi,” na ci a, Andrew Murray in, “Thungetna pen eima sunga om Kha Siangtho tehna hi” na ci hi. Pasian mizat, a nasem minthangte thunget ahat mi ahi uh hi. Tua ahih manin thungetna pen ‘Pasian’ thukimpih’ ahi cih kithei hi.

3. Upna tawh kalsuanna : 
Pasian in Abraham thupha a piak nadingin a kamciamna mun leh mual, zuan dingin ama tennasa gam, a beh, a khua le tui, a pa inn panin a theih nailoh gam zuan dingin a paikhiatna hang pen Upna hang ahi hi. Moses in Pasian thuciamna muangin, “Nang tawh kong omkhawm ding hi (Pai. 3:12a)”, a cihna umin na sem ahih manin Israel mite Izipt panin pikhia a, San Tuipi kantanpihin, a mite hoih takin makaih thei hi. A lawmte in Jericho khuapi zo dinga a kingaihsutloh laiun, Joshua in Pasian muanna nei a, ‘Zawhpih dinga, tua leitang Pasian in pia khin hi (Josh. 2:24)’, cih thei-in, Upna leh muan-ngamna tawh kalsuan ahih manin zo takpi hi. Israel galkapte in a lau mahmah dawibia Goliath pen David in Pasian hatna muangin, “Pasian in Humpinelkai khecin leh Vom khecin pana hong hotkhiat bangin hih mipa khutsung panin hong honkhia ding hi (I Sam. 17:37)”, ci-in upna tawh genin kalsuan a, zo takpi hi. Khristian nuntakna-ah Upna tawh kalsuan ngamna kisam mahmah hi. Upna tawh kal i suan ciangin Pasian in hong thukimpihin, i sep i bawlna-ah kilawhcing hi.

4. Mi huh / panpih : 
La khat in, “Pia in, pia in, ngahna sangin piakna-ah thupha omzaw hi” na ci hi. A piakhia, a kipiakhiate mahin thupha sang uh a, a pia tamte hau semsem hi. Pasian in eima kipiakna zahzahin hong zang hi. Meigongnu in kial tun laiin Elijah an a vakna hangin guahzuk mateng a bel sungah annel bei ngei lo a, um sungah sathau zong kiam ngei lo hi (I Kum 17:16). Tua banah a tapa a si zong damkik hi (I Kum 17:17-24). Mi huhna a piate pen amau zong huh a kul hun ciangin Pasian in a panpih ding mi sawl hi. Kumpi Saul tapa Jonathan in, apa in David thah a sawm thu a hilhna hang, leh David a si ding kimlai a hotkhiatna hangin, a sih khit ciangin ama tapa khezaw Mefibosheth in kumpi David sabuaiah an ne-in, deihsakna tuamtuam ngahin, nuam takin om thei hi (2 Sam. 9:7). Mother Teresa in khua lakah mi vakthap, a huh ding a om lo, mite pampaih leh a kinawlkhin mite panpih ahih manin, Pasian in thupha tampi pia a, a sih zawh ciangin zong mite in phawkden uh hi.

5. Siangtho Biakpiakna : 
Pasian mizat minthangte biakpiakna a hahkat mi ahi uh hi. Abraham in Ur khua pan a paikhiat ciangin a tunna munmunah biakna tau lam hi. (Pian. 12:7; 12:8). Pasian a zahtakna hangin Pasian in thupha pia a, MINAMTE’ PA cih ngahlawh liang hi. Jakob in a sanggampa kiangpanin a taikhiatna-ah biakna tau bawl hi (Pian. 35:7). Pasian in amin Israel ciin a kheelsakna, thupha a piakna munah Suangkhuam khat phutin, biakna pia hi (Pian 35:9-15). Daniel in ni khat in Jerusalem lam ngain, a tawlet honsain thumvei khutdin-in thungen tawntung hi (Dan. 6:10). Daniel biakpiakna hangin kumpi Darius in Pasian zahtak lawh hi (Dan. 6:26). Daniel biakpiakna hangin a thu maanlo gam ukpite leh a innkuanpihte in a gitlohna uh sihpih hi (Dan 6:24).

Biakpiakna man lo zong om a, lauhuai mahmah hi. Pasian thu mang loin Saul in Bawngtal & Tuu ahoih nonote Gilgal munah biakna piain siampi na sem a, tua in Pasian hehsak hi (I Sam. 15:13-23) Tua zawh ciangin biakpiakna a piakkik hangin Pasian in sang thei nawn lo hi. Siampi Eli tate’n Topa zahtak loin Siampite leh a nasemte vante zangin, Israelte tungah Siampite bek i sep theih sem uh a, Topa tungah biakpiakna thupiseh lo uh ahih manin, Pasian in samsia hi (I Sam. 2:30-36) 

Thukhupna :
Pasian lungtuak nasep a sem mimal, innkuan, pawlpi, khua, minam, leh gamte khangtoin, simzawhloh thupha tawh Pasian in phungvuh hi. Pasian lungtuak nasep a sem masa U.S, U.K., S.Koreate leitungah a khangto penpente hi uh a, Mikang minam, Lungdamna Thu a taangko masate tuciang dong minam lian leh mite thupi ngaihsut ahi uh hi. Zomite’n zong Pasian lungtuak nasep i sep leh i innkuan, i khua, i pawlpi, i gam, leh i minam khangtoin, mite zahtak kisuak ding hi.

(ZBCM Laigelh Kidemna 2010 – 2011, 3rd Position.)

No comments:

Post a Comment