Thuthak (News)

Monday, October 14, 2019

REV. DR. G.K NANG’ KHUALZINNA GAMTE BU 2-NA


REV. DR. G.K NANG’
KHUALZINNA GAMTE BU 2-NA


Germany gama Lambert Academic Publishing (LAP) kicite in a Ph. D. dissertation, “Zomi Christianity and Cultural Transformation” pen laibu a suahkhiat ding a lunggulhna tungtawna a hopihna uh leh, laibu a khetkhiat theih dinga lep (arrange) kisam ahih manin lepsak ding a Sia Nang (Rev. Dr. G. K Nang) in hong ngetna bang a lepsak khinin, a laibu mahmah zong kum 2013 in a kisuahkhiat khit ciangin, Pasian makaihna tawh mun tuamtuama om a, Pasian leh minam adingin a sepna pana a tuahkhak thu leh Pasian makaihna thupi bangzah hiam a gelhna ahi, “Ka Khualzinna Gamte” cih laibu a nihna ding a suahkhiat nop thu leh, laibu a suah theih ding a lep a kisapna banah, a lai gelhsa khempeuh Shillong panin email tungtawnin ACA, Hosur a ka om laiin hong khak a, ahi thei bangbanga ka lep khit ciang ka khak kikna zong sauveipi hong hi ta hi.


Lunggulhna lianpi tawh, a ‘khualzinna gamte’ bu khatna banah, a bu nihna pen suahkhiat a sawm laitak, zong ka lepsa ka khak khit (tu-a kisuah pen bel ka lep zong hi lo mai thei) zawh ciangin, damlohna tuamtuam hangin maban bangmah mainawt thei nawn loin hong om a, a tawntung Pa Pasian kiang hong zotsan pah zawmah lai ahih manin a khutsuak bangzah hiam a maimang ding lau, sep theih lah nei meel lo a ka om laiin, a innkuanpihte in Siapa lunggulhna mah bangin, suahkhiat a sawmsawm, “Ka Khualzinna Gamte Bu 2-na” ci a laibu manpha tak hong suahkhiat manin lungdamhuai ka sa a, Siapa in zong thei hi leh lungdam mahmah dingin lamen ing.


Hih laibu, a vekpi in ka simloh hangin, ka lep laiin bangzah hiam ka en a, lep zong lem zom nawn lo a ka sim phot hun bang zong om hi. A laibu sungah a laibu hong piankhiatna, Manipur pana Mizoram ah Pasian nasema a paina, Aizawl, Champhai leh Shillong khuate a Pasian nasema a omna leh tua sung a thupiang bangzah hiam banah, Pastor nasep pan pensen-in, pumpi ci le sa teek zawh vuai zawh nungin USA gama Ph. D a sinna thu leh tua a sin theihna leh tua sunga a tuah thu bangzah hiam kihel hi.


Hih laibu pen hong nusia a lawmnu Ning Khan Ciin hong nusiatna tawh kisai a theihuai thute tawh laibu a piankhiatna hong kipan a, cidamna tawh kisai, adiakin numei[khangno]te theihhuai thu, ‘Khangnote adingin theihuai thu’ ciin thulu guan hi.


Manipur a Zomite laka nasepna panin Mizoram sunga Zomite kianga sem ding a hong om lai, Aizawl a om sung Zomi hi napi, Zopau lah thei lo leh a minam, pau le ham a zahpih pawlkhat hangin inn zong hoih taka saap thei lo-a a omna leh Aizawl khua a Zomi Baptist Church (ZBC) a kipat cil lama veng le paam lak pana haksatnate, biakinn mun neih theihna thute, biakinn a kilamna leh biakinn thak hon a kiphalsaklohna banah, biakinn hon theihna dinga hanciamna tuamtuamte khangthakte adingin theihuai mahmah hi.


Pastor nasepna tawh kisai phawk ding thu tuamtuam banah, Kha gilo tawh a kituahnate, Mizoram a gamdangmi (foreigner) tawh kisai a haksatna Zomi bangzah hiam in a tuakna huna mapanna, Lamka gama buaina leh galtai a Mimbung leh Teikhang a kiphualte a vehna thute, Champhai a ZBC zuma tu-a a nasep tuamtuam, Kum 2000 AD pawi thupi taka a kibawlna banah,


Champhai (Mizoram bup zong hi mai) sung a Zomite in simmawhna, kumpi a lai khatpeuh lak ding ciang min mahmah tawh deidanna, pau le ham zong khuasungah suakta taka zat theihlohna leh a nam tuamtuam a simmawhna kithuak ahih manin Chairman, Commission on Schedule Caste & Schedule Tribes, New Delhi a lai a khakna, Mizoram Governor leh Home Minister, Govt. of India a copy a piakna pana thu tuamtuam omte, Champhai pana NGO tuamtuam banah, Deputy Commissioner tawh a kimuhna, thukan mite tawh kihona tuamtuam banah, NGO pawlkhat in Champhai paikhiatsan ding, a omna pawlpi in pastor ahihna phiat ding, a thu a sian mateng Champhai paikhiatsan thei lo ding, cihte ahi zongin, pawlkhat in Champhai ah om thei nawn lo ding zah a tua a lai khiatna hanga hehna a neihna uh pan kipan, pilna a kisapna thu tawh zom to a, minam khantohna dingin mite simmawh theihloh ding a pilna zon a, degree khawng neih a manphatna gen hi.


Tua bang thu teng khit ciangin, pastor nasep semin Shillong ah pawlpi thukimna bangin om a, a pension khit ciangin USA gama Ph.D a sinna thu, tua sunga a nuntak-khuasakzia, a hanciamna, haksatna a thuakna pana sinkhiat ding banah, Mizoram sunga Zomi khua tuamtuam thu bang zong gelh hi…


Gelh pak leh gen paka gelh zawh leh gen zawh ding hi lo a, sim a, theih a, ciamteh a, zuih ding thu manpha tampi kigelhna hi. Kuamapeuh in simin, a manphatna mit mahmah tawh mu ciat dingin kong deihsak hi.


-- T. Sawm Lian, Daihna Cabin
29072019 @ Hiangmun

No comments:

Post a Comment