Thuthak (News)

Sunday, June 26, 2011

SOLAR STORM

“Hello..hello... kuamah hopih theih kei si e, hello..hello.....”
“Bangci hopih theih mah ding a, mobile teng sikhin hi ven...”

Hun sawt lo sung kihona (Communication System) hoihloh maimai ciin bangmapi’n na ngaihsun kha khol kei thei hi. Na phone tawi lai thakhatin kuangin, na ip sunga na handset a system bang hiam hoihloh hangin a battery hiam puak hen la, lampi kiang leh khuapi sunga electric khau om neinaite thakhatin kuang zuazua in puak hen la, tua bangin siatna tuamtuam thakhat thuin hong omin, nang hong panpih dingte na sap nading communication system zang thei kei lecin bangci bangin na om diam? Tua bang siatna namkhat pen misiamte in Solar Storm a cih uh hi a, leitung in tua ngak/tua in leitung ngak hiin misiamte in gen uh hi. Kum 2012 a tung dinga ngaihsut ahih hangin, ama kum 2011 hiam a nung kum 2013 ciang zong tung thei dinmunah zong om cih misiamte tuatdan ahi hi. Tua tawh kisai tawmkhat enkhawm dih ni.

Nuntakna bulpi a kici Ni (Sun) in ngeina hoih takin kum 11 zelah a khualzinna zo zel hi. A zawh kum 11na ah khauvak khauh mahmah piakhia zel hi. Tua pen van lam a kante (Astronauts) in Solar Storm hiam Magnetic Storm ciin a min vawh uh hi. Tua bang hun ciangin leitung ngeina-ah lamdanna om zel hi. Kum 11 a cin ciangin Ni in hupna a neih Magnetic field pen North (Mal tawp) panin South (Sim tawp) ah kisuan zel hi. Tua pen, kum 11 a cin simin Ni hupna North Magnetic Field pen South Magnetic Field lamah kisuan zel cihna ahi hi. Thakhata tua magnetic field kilaihna-in hupna hang tawh planetary system a om leitung (Earth)ah lamdanna tun zel hi. Tua Ni hupna thakhata kilaih in Solar Storm bawl hi.

Sik-hup-thei (magnet) in magnetic field nih nei hi. Khat in hupin, khatin paikhia hi. Tua hupna nihte pen thakhatin kilaih leh bangci bangin kilamdanna om ding hiam? Tua bang lian mahin, Ni aa hupna om pen kilaih ding cihna ahi hi. Ni hang beka khuavak, khua lum leh hupna a nei leitung (Earth) leh planet tuamtuamte adingin kilamdanna hong tung (ding) pen lametloh theihloh hi zawsop hi.

Tua banga magnetic field kilaihlak pen, tulai kam takin “leak-out” zel hi. Tua magnetic field leakout pen Ni omna gamla mahmah ahih manin, a nasiat mahmah kei leh leitung in thei loin vansang a huih lakah beimang zel hi. Ahih hangin, hong tung kik ding pen amasate sangin nasia zaw ding hi. Mausumi Dikpati, National Center for Atmospheric Research (NCAR) in a genna-ah, “Hong tung kik ding pen amasate sangin 30%- 50% in nasia zaw ding hi” ci hi. Hih lam a kante in 100 million hydrogen bomb zah hi dingin tuat uh hi. Galpi 2na a Japan gam a guallelsak Atom bomb sangin a zah 100 crore in khauhzaw ding cihna hi. Tulai galvan lauhuai pen Nuclear bomb tawh genteh le’ng Nuclear bomb zah 1000 tawh kibang ding hi. Tua bang lianga lauhuai hi ding ahih manin, leitung in a result pen thuak lo ding cih misiamte in gen ngam lo uh hi.

Ahih hangin, a langkhatah, tua pen magnetic force hi ding ahih manin, Nuclear galvan bangin leitung in thuak lo mai thei hi. Ahih hangin a kician taka theihtheih kum 1859 a Solar Storm sangin a zah tampiin khauhpai zaw ding cihna ahi hi. Kum 1859 in telegraph simloh leitung in communication lamah neih leh zat tangzang om lo hi. Tua bangin zong leitung pen nakpiin buaisak veve hi. “Vantung vaak pampam a, kuang ziahziah hi. Kihopihna (telegraph) bangmah zat theihlohin sikhin hi. Meikuang nasia mahmah vantungah a om bang hi,” ciin The New York Times in gelh hi. Ni hupna leh leitung hupna kituakloh mana siatna dingin nasia mahmah hi. Kum 1859 kuma Geomagnetic Storm zong a kici Solar Storm pen a nasia lo tawh a kibat hangin, tulai hun a tung dingin bel deihhuai het lo hi. Ahang bel, gensa mah bangin tua hunin telegraph simloh leitungah communication system om lo hi. Tu a hong tung kik ding pen tua sangin a zah 100 i nasia zaw lai ding hi!!

Hih banga Ni hupna leh leitung hupna a kituakloh ciangin Magnetic Shock Wave bawl zel hi. Ni hupna Magnetic field/wave tawh kizuiin leitung in a thuakna nasia in nasia lo thei hi. A tangpi thuin, Solar Storm pen naikal 24 pan 48 sung hi thei zel a, ahih hangin khatveivei ni tampi zong hi thei hi. Kum 1989 in Electromagnetic Storm hangin Quebec pen hun sawtpi sung meitha (electric) ah buai uh hi.

Nuclear galvan in khuavak tuamdeuh a bawlkhiatna hanga Ni zung natna a tut (radiation poisioning) pen Electromagnetic Storm (gendan tuamtuam, a hihna kibang) in zong tungsak thei veve hi. Tua pen mihing leh ganhingte adingin lauhuai tuamtuam tampi banah Cancer zong tun thei hi. Kum 1989 a Solar Storm hunin khapi sungah mihing om leh Ni tawh kinai lua ahih manin kihopih man loin si ding cihna hi. Solar Storm a nasiat mahmah hun ciangin Ni tawh kigamla a om i hih leh zong nik le puan hong bitsak ding i neih kei leh bel...! Na ngaihsun siam mai hia? Ngasa han keu tawh kibang ding cihna hi mai!!

Tua bang liangin mihing (hinna nei)te in i thuak theih leh, a diakin van lama nasemte in nak thuak mahmah ding uh cihna hi. Leitung a kimvel huih pen dal nih danin kigen hi. A pua lamzaw pen Exosphere kici a, lei tawh a kinaizaw pen Thermosphere kici hi. Hih lei a kimvel nihte paisuaka Nizung lei hong tung ahih manin tuate leitung adingin kisam mahmah hi. Ni hupna hatlua ding tawmsak, a sa lua ding a hunkhopa bawl, radio signal leenmang ding a kem leh, na dang tampi mihingte’ adinga hoih dingin Pasian in a bawl ahi hi. Tua leitung akimvel pualam zaw leh a poimawh zaw pen Solar Storm in a buaisakna hangin electric leh radio signal lam limlim buai lo thei lo hi. Tua bang ahih leh, TV leh remote signal zang khempeuh buai teitei ding cihna ahi hi.

National Aeronautics and Space Agency (NASA) in hih bang hong tung ding thei in US kumpi tungah kigingkhol dingin hilhkhin uh hi. US President Obama in zong kikepbit nading lampi tuamtuam ngaihsun ta hi. Europe lam mite in bel a ngaihsutloh lamuh ahih hang hiam, hih tawh kisai pulakna a neih lamuh kithei lo hi. Solar Strom hong tung ding pen NASA bek hi loin, National Center for Atmospheric Research (NCAR), National Space Science & Technology Center (NSSTC), European Space Agency (ESA) leh National Academy of Sciences (NSA)te banah, tunglam pana leitung a siasak thei dingte pan kepbit ding dan a ngaihsun pawl tuamtuam leh Aksi tangthu a kan mite in lim gen mahmah ta uh hi.

Solar Storm pen kum 2010 a tung dinga a ngaihsun pawlkhat om hi. Ahih hangin misiam pawlkhatte tuatdan in kum 2011 hiam 2012 kum tawplamah tung ding ahi hi. Kum 2003 a Europe a Solar Storm hangin Sweden gam bekah zong mihing 50,000 valin meitha (electric) nei lo uh hi. Tu a Solar Storm hong tung ding pen gensa mah bangin leitung in Solar Storm a tuak teng lakah a lauhuai pen hi dinga ngaihsut/tuat ahi hi. A hun, ni leh nai pen kumah in gen thei lo a, ahih hangin hong tung ding ahihna thu-ah Astronomerte kilungtuak mahmah uh hi.

Hong tungsa leh misiamte tuatdan pan Solar Storm hong tung hun cianga omdan ding hih bangin ngaihsuntawm leng - huih lakah leng tuamtuam Aeroplanes, satellites, helicopter-te pen hopih theihlohin om ding a, lei lam pan lamlak leh makaih theihlohin om leh, tuate omdan ding bel.....!! Kihopihna lam telegraph, radio, TV, cell phone, electric khau, lei nuai pana meitui lakkhait nadinga kiphumte, internet connection tawh a kizom computerte, electric leh radio signal tawh a kizom khempeuhte thakhat thu-in khawl (stop) vat ding a, tua in meitha hat mahmah bawlin, electric munpi, electric khau, leh a khau kikhihna khuamte teek in a den bangin kuangsak zuazua ding a, a khen puakkham ding hi. Tua in i tenna leitung nasia takin kilamdangsak ding a, khua tampi meiphualpi suakin, khua pawlkhat kuama omlohna bangin hopih theihloh ding hi. 

Hih Solar Storm tawh a kinai mahmah tawh a kibang thu khat pen America gam tawlam a om Maya minamte calendar “Mayan Calendar” ahi hi. Tua calendar sungah hun saupi ding tuat kholhsa-in nei uh a, tua pen ‘kum 5125.36 ciang in vial khat tung ding hi’, ci uh hi. Hi vial khat pen 12-21-2012 ciangin tung dingin gen uh hi. Tua hun ciangin leitung sia ding maw (or) thu khat peuhpeuh piang ding? Ngaihsutdan kibang lo hi. Pawlkhatte in, “Leitung a bei kei leh leitung mihingte in cikmah a mihingte’ theih ngeiloh nuntakdan kilamdan mahmahna khat piang ding hi”, ci uh hi. Pawlkhat leuleu in, “I pumpi mahmah leh i ngaihsutna mahmah pen tu laitak-a mihingte’ ngaihsutna tawh kibang thei ngei lo ding hi” ci uh hi. (Ref. Thang Mung, Rockford,IL, USA : 12-21-2012 ciangin leitung bei ding maw?) Hih thu pen Solar Storm tawh kinai mahmah leh kilawm hi.

Kamsangte genkholh banga genkholh thei ahi kei a, kikhem nadingin zat ding zong ahi kei hi. Ahih hangin hih thakhata siatna hong tung dinga misiamte in a gen uh leh muhdan pen ipsim ding lah a hi kei hi. Khristiante kingakna Lai Siangtho sungah tunglam pana siatna hong tung ding tampi lakah Solar Storm a kihel hiam? Isaiah 30:26 ah, “....khataang pen nitaang bang ding a, nitaang pen ni sagih sunga taangzah bangin a zah sagihin a taang ding hi” a cihna pen Solar Storm a genna ahi thei diam... Ngaihsut tak mahmah hi.

(Source : Zawlaidi, Jan. 2011& Internet)

No comments:

Post a Comment